Schiedam op weg naar het monitoren van klimaatadaptatie
- Opdrachtgever
- Gemeente Schiedam
- Jaar
- 2023
- Locatie
- Schiedam
De gemeente Schiedam stelt met de Klimaatatlas alle informatie over klimaatverandering en -adaptatie openbaar beschikbaar. Via https://schiedam.klimaatatlas.net kunnen ambtenaren, bewoners en ander belanghebbenden inzicht verkrijgen in de klimaateffecten in Schiedam.
De uitdaging
In 2016 hebben we de digitale Klimaatatlas opgesteld voor de gemeente Schiedam. Daarin zijn de resultaten van klimaatstresstesten ontsloten voor de thema’s wateroverlast, droogte, hitte en overstromingen. Sommige kaartlagen zijn inmiddels meer dan acht jaar oud. Niet alleen is er nieuwe brondata beschikbaar, maar ook zijn de toegepaste methodieken van de analyses verouderd en niet meer up-to-date.
Nieuwe data & methodieken
Veel analyses voor wateroverlast, overstromingen en hitte gebruiken het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) als basis. Het AHN wordt steeds frequenter geactualiseerd. Als een gevolg van ruimtelijke ontwikkelingen en bodemdaling kan de maaiveldhoogte lokaal flink veranderen door de jaren heen. De objecthoogtes in het AHN wordt onder andere gebruikt om kruinhoogtes van bomen te schatten en om de schaduw te berekenen voor verschillende zonnestanden. Dit wordt gebruikt om de gevoelstemperatuur op een maatgevende hete zomerdag te berekenen, en de gevoelstemperatuur wordt weer gebruikt om de loopafstand van elk pand tot de dichtstbijzijnde koele plek te bepalen.
Onze oplossing
De Klimaatatlas van Schiedam is voorzien van een update. De bestaande kaartlagen zijn geactualiseerd. Ook is er aanvullend kaartmateriaal afgeleid. In samenwerking met het Netwerk Afvalwaterketen Delfland (NAD) is een bestaand 3Di-model geactualiseerd met een nieuwe hoogtekaart en recente rioolgegevens. Hiermee zijn nieuwe wateroverlastkaarten opgesteld en nieuwe kaarten gemaakt van bijvoorbeeld de begaanbaarheid van wegen, de duur van water op maaiveld, het rendement van afkoppelen en de kansen voor waterberging in de openbare ruimte. Ook voor de overige klimaatthema’s is nieuw kaartmateriaal afgeleid.
Het resultaat
De nieuwe kaartlagen zijn gepresenteerd in de Klimaatatlas van Schiedam: https://schiedam.klimaatatlas.net. De Klimaatatlas is gebruiksvriendelijker geworden en alle kaartlagen zijn voorzien van een duidelijke uitleg. Het oude kaartmateriaal is behouden gebleven. Daarmee kunnen we aantonen of de getroffen maatregelen de afgelopen jaren het gewenste effect hebben gehad… Of juist niet! Deze update maakt het monitoren van klimaatadaptatie mogelijk. Het onderstaande voorbeeld toont bijvoorbeeld aan wat het effect van het kappen en groeien van bomen is op de gevoelstemperatuur. De actuele kaarten gebruiken we momenteel als basis voor het Omgevingsprogramma Klimaatadaptatie Schiedam, wat wij als Nelen & Schuurmans voor de gemeente opstellen.
3Di model
Naast de nieuwe kaartlagen wordt ook met het geactualiseerde 3Di model de toekomstige situatie doorgerekend. Alle maatregelen die de gemeente wil uitvoeren ter preventie van wateroverlast worden in het model verwerkt. Hiermee wordt de effectiviteit van de maatregelen inzichtelijk gemaakt. Door dit toekomstige scenario te vergelijken met de huidige situatie wordt de voortgang van klimaatadaptatie duidelijk.
Alle cases