Straatplaat klimaatadaptatie Meppel
- Opdrachtgever
- Gemeente Meppel
- Locatie
- Meppel
- Jaar
- 2022
Samen met de gemeente Meppel hebben we een methode ontwikkeld om ambities voor klimaatadaptatie om te zetten in concrete opgaven voor de openbare ruimte. Zo hebben we systematisch alle wijken van Meppel doorlopen en gevisualiseerd in posters met kenmerken, ambities, opgaven, maatregelen en kosten. Dit adviesproduct noemen we de “Straatplaat”.
De uitdaging
De gemeente Meppel heeft de klimaatstresstesten uit laten voeren, risicodialogen gevoerd en een klimaatadaptatiestrategie opgesteld. Maar het is voor de gemeente nog onduidelijk welke fysieke maatregelen nodig zijn, hoeveel dit gaat kosten en wie het gaat betalen. De stap tussen beleid en uitvoering ontbreekt.
Onze oplossing
De Straatplaat is een visueel aantrekkelijk instrument dat de brug vormt tussen beleid en uitvoering. Het is de uitkomst van een aantal processtappen die we in één of meerdere werksessies met de gemeente doorlopen hebben. Een straatplaat-proces bestaat grofweg uit 5 stappen:
1. Van ambities naar meetbare doelen
2. Van meetbare doelen naar opgaven
3. Van opgaven naar oplossingsrichtingen
4. Van oplossingsrichtingen naar maatregelen
5. Van maatregelen naar (meer)kosten voor projecten
De Straatplaat bestaat uit visueel aantrekkelijke posters die op eenvoudige wijze per wijk een beschrijving geven van opgaven en oplossingen voor klimaatadaptatie. Voor gemeente Meppel hebben we per wijk onderstaande posters gemaakt.
- Factsheet van de wijk
Verschillende factoren die de wijk typeren staan beschreven in een feitelijk overzicht zoals de oppervlakte van de wijk, percentages privaat/publiek terrein, aantal hectare van de wijk aangesloten op gemengd riool, de ondergrond enzovoorts.
- Meetbare doelen voor de klimaatthema’s
We zetten de kwalitatieve ambities van de gemeente om naar enkele kwantitatief meetbare doelen. Niet compleet, wel concreet. Deze meetbare doelen zijn voor alle wijken gelijk.
- Opgaven op de kaart
We zetten de opgaven op de kaart. Bijvoorbeeld:
- Kwetsbare huizen voor wateroverlast bij een bui van 70 millimeter in een uur
- Huizen die verder dan 300 meter loopafstand van een koele verblijfsplek liggen
- Fiets- en wandelroutes met minder dan 30% schaduw
- De kwantitatieve opgave
We drukken de opgave uit in m3 of hectare. Voor het thema wateroverlast is dit het watervolume dat daadwerkelijk leidt tot overlast. Voor hitte is dit het oppervlak schaduw of koelte dat gecreëerd zou moeten worden.
- Mogelijke oplossingen
We kiezen oplossingen bij de opgaven die passen bij de kenmerken van het gebied en de omvang van de opgave.
- Kansen op de kaart
De projectenplanningen op het gebied van renovatie, uitvoering, onderhoud van de gemeente, nutsbedrijven en het betrokken waterschap worden samengevoegd tot een meekoppelkaart. Dit zijn gebieden waar in de toekomst de schop sowieso de grond in moet. We leggen de meekoppelkaart over de knelpuntenkaart heen. We weten hoe groot de opgave bij ieder knelpunt is. We kijken vervolgens welke oplossingsrichtingen de opgave kunnen oplossen.
- Kosten en baten
We stellen de oplossingsrichtingen op kosten. Dit maakt de ordegrootte van klimaatadaptatie kosten per wijk inzichtelijk. Naast de kosten drukken we ook de baten per oplossingsrichting uit gebaseerd op de ‘Global Goals’ van de VN.
Het resultaat
De Straatplaat helpt om het verhaal te vertellen binnen de eigen organisatie en daarbuiten en draagvlak te vinden voor budgetten. Het is een handige “onderlegger” bij alle projecten die de gemeente uitvoert in de openbare ruimte. Ook maakt de Straatplaat de samenwerking met andere partners makkelijker vanwege de toegankelijke lay-out. Daarnaast maakt het duidelijk welke (rest)opgave er voor andere overheden, instellingen, bedrijven en inwoners mogelijk nog ligt.
Alle cases