Watermanagement in Vluchtelingenkamp Bangladesh

17 september 2019

Dinsdagochtend 10 september – Waterexpert Arnold van ’t Veld staat op Schiphol, klaar voor vertrek naar Bangladesh. Namens de VN vluchtelingenorganisatie ‘UNHCR’ gaat hij zich inzetten in Cox’s Bazar, een provincie met vele vluchtelingenkampen. Bij welke projecten hij exact aansluit ligt op dat moment open, maar dat hulp om de waterinfrastructuur te verbeteren nodig is staat vast.

Bangladesh is qua geografie en klimaat al zeer kwetsbaar voor overstroming. Bijkomend zijn er wegens de vluchtenlingencrisis in zeer korte tijd enorm grote opvangkampen ontstaan. Kennis op gebied van overstromingsmanagement, afwatering en riolering is zeer welkom. “Direct vanaf het begin van mijn carrière heb ik aangegeven een bijdrage in noodsituaties te willen leveren”, aldus van ‘t Veld. Via DSS water en met ondersteuning vanuit zijn werkgever, wateradvies- en IT bureau Nelen & Schuurmans, is de jonge Nederlandse ingenieur ten minste drie maanden in het gebied actief.

Complexe Context

Bangladesh is regelmatig in het nieuws, omdat het zeer kwetsbaar is voor overstromingen. De Ganges Delta is enorm, meer dan tachtig procent van het land is gevoelig voor overstromingen. Het gevaar komt van meerdere kanten. Gedurende het regenseizoen vallen consistent grote neerslagsommen gedurende een lange periode. Samen met neerslag vanuit de Himalaya kunnen waterstanden in rivieren enorm snel stijgen. Getij, stormvloed en cyclonen zorgen met enige regelmaat voor overstroming vanuit de kust. De boeren bouwen wel watergangen en keringen van modder, turf en bamboe langs rivieren, maar tegen veel en extreem natuurgeweld zijn ze niet opgewassen. De gevolgen voor Bangalezen zijn dan ook groot. Door overstromingen en aardverschuivingen komen in het land regelmatig tientallen mensen om het leven, raken duizenden hun huizen kwijt en lopen miljoenen mensen risico op voedseltekorten en ziektes.
Daarbovenop is er een grote migratiecrisis. In de zomer van 2017 slaan meer dan 700.000 mensen vanuit Myanmar op de vlucht voor geweld. Velen van hen worden in de zuidelijke provincie Cox’s Bazar opgevangen. “Er ontstaat binnen zeer korte tijd eigenlijk een gigantische stad”, legt Arnold uit. Op sommige plekken leven meer dan 60.000 mensen per vierkante kilometer. Een tienvoud vergeleken met Amsterdam.

Hulp vanuit de watersector

Vluchtelingenorganisatie UNHCR is in het kamp zeer actief. Ze delen tentzeilen uit, zorgen voor voedsel, zorg en schoon en veilig drinkwater. Daarnaast is goede infrastructuur heel belangrijk. Hier levert ook de watersector een belangrijke bijdrage. De basis is dat onderkomens stevig en op hoogte gebouwd worden. Experts bekijken hoe onderkomens in het kamp zo min mogelijk kwetsbaar zijn voor een hevige bui en de gevolgen van mogelijke overstromingen en hoe contact met afvalwater vermeden kan worden. Naast kennis wordt ook IT ingezet. Met behulp van Nederlandse water simulaties software, genaamd 3Di, en nauwkeurige data is er een eerste analyse van de situatie en bijbehorende risico’s gemaakt. “Dit is een analyse die ik ook voor Nederlandse gemeenten uitvoer”, aldus Arnold. Op basis van de simulaties weten we welke gebieden en specifieke onderkomens bij verschillende scenario’s kwetsbaar zijn. Hierdoor kunnen we prioriteiten stellen en op zoek naar de meest effectieve maatregelen. “Cruciaal”, zo omschrijft van ’t Veld de combinatie van computerkracht en kennis.

Harde Overgangen

Na een aantal weken in Cox’s Bazar dringt de omslag pas echt goed tot Van ‘t Veld door. De overgang ten opzichte van zijn dagelijkse gang van zaken in Nederland is groot. Evenals de tegenstelling tussen zijn situatie op een hotelkamer en de situatie van een vluchteling in het kamp. Hij is erg blij vanuit DSS water en Nelen & Schuurmans de kans gekregen te hebben in Bangladesh het avontuur aan te gaan. Het team van buitenlandse experts vindt ook steun bij elkaar. “Maar als ik hier het hotel binnen ga valt het me ook wel eens zwaar en is het best eenzaam.” Dan mist hij zijn dorp Rijnsburg, familie en vrienden. De overgangen zijn hard. Veel voorbereidingstijd is er in dit soort situaties ook niet. Dutch Surge Support heeft een database met Nederlandse experts op het gebied van water, sanitatie en watermanagement. Deze experts zijn beschikbaar om snel expertise te leveren bij watergerelateerde rampen, ter plaatse en soms via ondersteuning vanuit Nederland. DSS water is een initiatief van de Nederlandse overheid, in nauwe samenwerking met de Nederlandse watersector en het Nederlandse Rode Kruis. Sandra Cats, coördinator van DSS water legt uit dat er bij hen verzoeken van o.a. VN organisaties binnenkomen. “Zodra we een oproep van onze partners ontvangen gaan we op zoek in ons netwerk om zo spoedig mogelijk de benodigde expertise te vinden, ter ondersteuning van humanitaire operaties in noodhulpgebieden. We werken aan een kwaliteitsverbetering van de humanitaire sector, door expertise vanuit de Nederlandse sector in te zetten. In dat kader zijn we altijd op zoek naar enthousiaste bedrijven en medewerkers die zich hiervoor in willen zetten, zoals Arnold en Nelen & Schuurmans!” Met steun van Nelen & Schuurmans werd van ’t Veld geselecteerd. In rap tempo werden lopende adviesprojecten overgenomen door collega’s binnen het bedrijf. Olga Pleumeekers, directeur consultancy services moedigt Arnold’s besluit aan: ‘Het werk dat Arnold in Bangladesh doet is daar hard nodig en past volledig binnen onze missie een bijdrage te leveren aan een veilige, gezonde en duurzame leefomgeving.’

Ben je net als Arnold waterexpert en ben je geïnteresseerd in DSS water?  Meld je dan via deze link aan! Meer informatie vind je op www.dsswater.nl of neem contact op met dsswater@rvo.nl.

 

 

close